III Wybory Pięknej z Rept
100 drzewek tarnogórskiej jabłoni powędrowało do posiadaczy szczęśliwych losów (losów było 800, a to oznacza, że 1 z 8 osób, które wzięły udział w loterii, odeszło tego dnia z tarnogórskiego rynku z drzewkiem). Sadzonki rozlosowywane były w przerwach pomiędzy występami artystycznymi. Na scenie wystąpili: Mały Śląsk, Symetrio oraz ECHO RODU.
Poznaliśmy zwycięzców kolejnej edycji konkursu kulinarnego w trzech kategoriach:
✅ danie główne/ kaczka z jabłkiem: Bistro Miarki 8 Restaurant&Wine Bar
✅ szarlotka: Wiśniowy Sad
✅ Tarnogórski Rarytas, czyli dowolne danie z jabłkiem w roli głównej: Restauracja Tesoro Pizza&Pasta
Poziom dań z wykorzystaniem jabłka był tak wysoki i wyrównany, że przyznano dodatkowo dwa wyróżnienia: Piekarnia – Cukiernia Bracia Rembek oraz ponownie Tesoro.
Na zwycięzców czekały statuetki, dyplomy i po raz pierwszy nagrody finansowane ufundowane przez SMZT (2 tys. zł w kategorii Tarnogórski Rarytas i po 1 tys. zł w kategoriach: danie główne oraz szarlotka).
Ogłoszone zostały także wyniki konkursu literackiego. Zwyciężyła legenda pn. “Piękna z Rept” autorstwa Anny Dubik.
Przez cały dzień zarówno dzieci, jak i dorośli mogli wziąć udział w warsztatach artystycznych, gdzie prym wiodło oczywiście jabłko.
Tegoroczne Wybory Pięknej z Rept odbyły się już po raz trzeci. Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków gminy Tarnowskie Góry oraz Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach.
Organizatorzy i partnerzy:
- Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej
- Tarnowskie Góry Srebrne Miasto
- Śląskie. Pozytywna energia
- Muzeum w Tarnowskich Górach
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Bolesława Lubosza w Tarnowskich Górach
- Tarnogórskie Centrum Kultury
- Góry Kultury
- Tarnogórskie Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku
- Ekozabawa
Piękna z Rept znów inspiruje
Z inspiracji tarnogórską jabłonią kolejni tarnogórscy artyści przygotowali obraz widoczny na plakatach/afiszach oraz wiersz. Olejny obraz namalowała Marta Czarnecka-Tokarz, a wiersz napisał Łukasz Loskot.
Jabłoń
Roztopy ustroiły cię prześwitującą zielenią
Bo może już wystarczy pieśni żałobnych
Niech wreszcie barwne mleko światła
Eksploduje pąki rozrywając chłody
To jest jak chrzest, na który nie masz wpływu
Żywiczne poty karmią wygłodniałą skórę
Wyciągasz ramiona pod podbrzusze nieba
Do słońca bliżej teraz niż do Boga
Pyłkowe pocałunki wiatrem siane
Jasnoróżowe kwiaty jak uda
To jest mniej więcej takie zmartwychwstanie
Nastało ciepło i wilgoć po trudach
Złodziej ukradnie owoc spazmatyczną nocą
Biblijnym banałem obnażając zmysły
Czucie i wiara wtopią się w korzenie
Zakochani na korze wyryją zabłąkane serce
Łukasz Loskot
Historia, która rozpoczęła się w przypałacowym ogrodzie
Pochodząca z Rept Śląskich, czyli dzisiejszej dzielnicy Tarnowskich Gór jabłoń, pamięta czasy świetności rodu Donnersmarcków. Została zasadzona pod koniec XIX wieku przez ich ogrodnika Roberta Volkmera w przypałacowym ogrodzie. Owoce, które pojawiły się na drzewku, były tak piękne, że postanowił nową odmianę jabłoni nazwać właśnie Piękną z Rept. W XX wieku jej uprawa ograniczała się głównie do Śląska, choć w okresie powojennym sadzona była także m.in. w Niemczech. W ostatnich latach zainteresowanie dawnymi odmianami wzrasta, więc tarnogórska jabłonka coraz częściej pojawia się także w innych rejonach Polski.
ROBERT VOLKMER – ogrodnik hrabiego Donnersmarcka. Urodził się w 1872 r. wg aktu zgonu inspektor ogrodu, syn Wojciecha i Salomei, zmarł 19 czerwca 1930 r. w Tarnowskich Górach, w dzielnicy Tarnowice Stare, jest pochowany na cmentarzu parafii św. Marcina.
Z pierwszych informacji, które otrzymaliśmy z Instytutu Sadownictwa wynikało, że ogrodnik nazywał się Robert Volkner. Po kilku tygodniach okazało się, że prawidłowa odpowiedź (dot. nazwiska), jest bliżej niż myśleliśmy, bo jego grób wciąż znajduje się w mieście. To tylko jedna literka, ale ma w tej historii bardzo duże znaczenie.
Drzewko wygląda niepozornie, bo ma zaledwie metr wysokości. Zarówno kwiaty, jak i owoce pojawiają się dosyć późno. Jabłka kształtem przypominają odmianę ‘Starking’. Skórka jest gładka, błyszcząca, prawie w całości czerwona. W smaku owoc jest kwaskowaty i lekko winny. Jabłka powinno zrywać się w połowie października (za to do jedzenia nadają się od stycznia, a przechowywać je można nawet do czerwca). To nie za wysokie drzewko owocuje bardzo obficie i nawet co roku. Głównie nadaje się na przetwory: soki, cydry, susz, a także do wypieku ciast. Ich smak staje się znacznie lepszy po dłuższym przechowywaniu.
– Ta przygoda zaczęła się kilkanaście lat temu. Pracowaliśmy nad wpisem tarnogórskich artefaktów na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W dokumentach z XIX wieku przeczytałem o Schönen mit Repten czy von Repten. Okazało się, że Tarnowskie Góry mają własne drzewo! Pomyślałem sobie, że dobrze by było, gdyby Piękna z Rept wróciła do naszych sadów i pojawiła się na stołach – mówił Zbigniew Pawlak, Przewodniczący Zarządu SMZT.
I tak też się dzieje! Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej od kilku dekad tworzy arenę wydarzeń kulturalnych w Tarnowskich Górach. Od 1957 r. odbywają się Dni Miasta, czyli Gwarki, a od 2018 r. Barbórka w Środku Lata. W 2022 r. (po tym, jak po trzech latach w Szkółce Ekologicznej Drzew Owocowych w Brzegu k. Opola wyrosły pierwsze jabłonie Pięknej z Rept, zasadzone na zlecenie SMZT) po raz pierwszy zorganizowane zostały Wybory Pięknej z Rept. Dwa lata temu festiwal otrzymał Dyplom Marszałka Województwa Śląskiego za Zasługi dla Rozwoju Turystyki.